“Het roer moet echt om, we moeten 180 graden de andere kant opkijken. We zouden er helemaal niet trots op moeten zijn dat we het tweede exporterende landbouwland ter wereld zijn. De honger in de wereld wordt alleen maar groter door hoe wij onze landbouw organiseren.”
Er zou wat Van IJzendoorn betreft niet gekeken moeten worden naar de veel te hoge stikstofuitstoot, maar naar de stikstofinput. “Wij importeren aan veevoer zeven keer de oppervlakte van Nederland. Daarnaast produceren we grote hoeveelheden kunstmest, wat ook nog eens de nodige stikstof inbrengt. Als we dat nu niet meer zouden doen, zou het stikstofprobleem al een heel stuk kleiner zijn. Vergeet niet dat we verder nog een klimaat- en biodiversiteitsprobleem hebben, terwijl er over de hele wereld erosie is. Het stikstofprobleem is voor mij meer de kanarie in de kolenmijn. Het is een signaal dat het niet goed gaat. Er is alleen veel meer aan de hand en het vraagt een veel fundamentelere aanpak en visie van onze overheid.”
Van IJzendoorn snapt wel dat BBB zomaar ineens de grootste partij van Nederland werd. “De BBB is vooral een protestbeweging, maar ik hoop dat uit dat protest een stuk bewustzijn tevoorschijn komt. Ik voel helemaal mee met de boeren en heb pijn in mijn hart van hoe zij in de knel zitten. Ze verdienen de hoogste prioriteit, maar doe dat wel op de goede manier.” Het uitstellen van stikstofdoelen van 2030 naar 2035, het verhogen van de kritische depositiewaarde en het uitkopen van boeren gaan in de visie van de Zeewolder agrariër alleen maar averechts werken. “Net zoals het wegvangen van stikstof met allerlei dure machines. De financiële strop voor de boeren wordt er alleen maar groter van. Het draait allemaal om de agro-industrie. Boer en dier zijn lijdend voorwerp geworden.”
Van IJzendoorn is er vast van overtuigd dat het ánders kan. “Als we nu eens geen krachtvoer, kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen meer zouden gebruiken, zou je de boer eigenlijk geen enkele regel meer op hoeven te leggen. Ik zou zeggen: gooi alles overboord, dan gaat het echt de goede kant op.” De alternatieve akkerbouwer van het Priempad vindt dat hij recht van spreken heeft, hij geeft naar eigen zeggen het goede voorbeeld. “Wij gebruiken geen kunstmest en zien dat de bodem het zelf kan. De plant wil zelf met de bodem leven. Wij hoeven ook geen tweehonderd procent productie. Wij hebben een productie die bij de plant past. Ik zou zo graag willen dat alle boeren weer worden beloond voor hun werk en dat ze echt weer boer kunnen zijn. Optimaal, samen met de grond, de dieren en de planten.”
085-0640737