Voorbereiding datacenter vordert gestaag

De vragen en antwoorden zoals hieronder beschreven zijn 1 : 1 overgenomen uit de mailwisseling.

1. Waarom heeft het college besloten om de geluidswaarde voor het Businesspark te verhogen en wat betekent dit voor de directe omgeving:

De huidige geluidzone moet worden aangepast vanwege de uitbreiding van het reguliere bedrijventerrein met Trekkersveld IV. Voor de directe omgeving betekent dit dat hun gevel een iets hogere geluidsbelasting krijgt. De betreffende woningeigenaren zijn gevestigd aan de Helling of de Ossenkampweg en zijn hier in een persoonlijk gesprek met de gemeente over geïnformeerd. Voor de precieze informatie kun je het beste even op de website kijken naar de ontwerp parapluherziening. Het kan trouwens best zo zijn dat er straks bedrijven op Trekkersveld 4 komen waarvoor deze geluidzone helemaal niet van toepassing/nodig is. We gaan namelijk uit van een worst case scenario, dus van wat er maximaal mogelijk is.

2. Speelt de stikstofproblematiek in brede zin een rol bij de ontwikkeling van Trekkersveld 4:

De stikstofproblematiek is onderzocht en uit de MER blijkt dat er op dit punt geen belemmeringen zijn.

Zeewolde Datapark

3. Wat zijn de argumenten van het betrokken databedrijf om zich in Zeewolde te vestigen:

• Zeewolde is interessant vanwege centrale ligging in Nederland en de korte afstand tot de Randstad.
• Er zijn snel overbrugbare (internationale) afstanden via snelwegen, het spoor en de vliegvelden.
• De op korte afstand aanwezigheid van voldoende en goed geschoold personeel.
• Ook is het groene imago van Zeewolde belangrijk voor het bedrijf, er is voldoende aanbod van energie en er is in de directe omgeving genoeg (koel)water beschikbaar.
• Tot slot beschikt Zeewolde over voldoende ruimte om ook aandacht te kunnen geven aan een goede ruimtelijke inpassing
• In de periode van oktober 2019 en begin maart 2020 zijn vertegenwoordigers van het bedrijf verschillende keren in Zeewolde geweest. De sfeer en het karakter van Zeewolde spreekt ze erg aan, vooral door de groene omgeving.

4. Inleiding: Volgens het college is het niet van belang om de naam van het bedrijf thans kenbaar te maken. Het gaat nu om de vaststelling van het bestemmingsplan en de wetenschap dat het om een datacentrum gaat. Dit is in zijn algemeenheid niet geheel juist, omdat als het om een groot Chinees bedrijf zou gaan, er aspecten als veiligheidsrisico's, Amerikaanse embargo's en dergelijke een rol kunnen gaan spelen.

Bij ontwikkelingen als deze, eigenlijk bij alle grondverkopen, is het heel gebruikelijk dat een bedrijf zelf bepaalt wanneer zijn naam bekend wordt gemaakt. Dit heeft te maken met concurrentie overwegingen.

Het bedrijf heeft zich wel aan het college bekendgemaakt. Zoals al eerder bekend gemaakt betreft dit een gerenommeerd Amerikaans bedrijf. Ook de juridische relatie tussen Poldernetworks en het Amerikaanse moederbedrijf is geverifieerd.

5. Inleiding: Volgens informatie van wethouder Egge-Jan de Jonge zullen er ongeveer 1200 arbeidsplaatsen gecreëerd worden op Trekkersveld 4 met een oppervlakte van 200 ha. Het datapark krijgt 166 hectare en er zullen daar na voltooiing 410 arbeidsplaatsen zijn, terwijl het businesspark met een oppervlakte van 35 hectare ruim 790 arbeidsplaatsen creëert.

Vraag : is dit geen scheve verhouding en is het college niet van mening dat voor dit type mega-bedrijven een soort van arbeidsplaatsen-quota moet gelden?
Niet alleen het aantal werknemers is belangrijk, variatie in het aanbod van werk vinden wij van groot belang. Dit bedrijf zorgt voor arbeidsplaatsen in een sector van de toekomst, op MBO +, HBO en universitair niveau. Dit zijn werkzaamheden waarin het aanbod momenteel nog niet heel groot is in Flevoland en sluit ook aan op de Human Capital Agenda van de provincie.

6. Inleiding : Voor de koop van de gronden van de 4 agrariërs had het data bedrijf de adviseurs van Arcadis ingeschakeld. Begrijpen wij het goed, dat wethouder Egge-Jan de Jonge meedeelde dat de gemeente Zeewolde thans met de agrariërs in gesprek is voor de koop van hun gronden.

Vraag : Wat is de reden dat niet het data bedrijf de gronden koopt, maar dat de gemeente dit doet. Zijn aan deze constructie voor de gemeente risico’s verbonden en zo ja: welke?
Naast de agrariërs is ook het RVB (Rijksvastgoedbedrijf) eigenaar van een groot deel van de grond. Gedurende het proces is gebleken dat het RVB alleen aan de gemeente wil verkopen als het bestemmingsplan onherroepelijk is. Daarom hebben we de werkwijze aangepast en heeft de gemeente zelf rentmeesters in de arm genomen. Daarnaast hebben we de WVG, Wet Voorkeursrecht Gemeenten, toegepast om speculaties te voorkomen. Door de toepassing van de WVG moeten de gronden eerst ter verkoop aan de gemeente worden aangeboden.

Om risico’s tot het absolute minimum te beperken zijn er strakke afspraken gemaakt met de initiatiefnemer van het Datapark.

Stroomverbruik

7. Het is een feit van algemene bekendheid dat dergelijke datacentra enorm veel stroom verbruiken. Het Windpark Zeewolde heeft de door haar opgewekte stroom verkocht aan het Zweedse bedrijf Vattenfall.

Vragen :

a. Hoe voorkomt het college dat Vattenfall niet de gekochte groene stroom van het Windpark Zeewolde BV (die in de komende 15 jaar een subsidie van 923 miljoen euro ontvangt) niet geheel ten goede komt aan het datacenter? 

Het bedrijf heeft zich ten doel gesteld om voor 100% op groene stroom te gaan draaien. Ze bepalen zelf met welke energieleverancier ze hiervoor in zee gaan, de gemeente heeft hier geen zeggenschap over. Het datacenter wordt direct aangesloten op het hoogspanningsnet, waar zij -samen met Tennet een onderstation voor zullen realiseren. Er leveren meerdere partijen stroom aan het net, dus of de stroom die zij afnemen uiteindelijk wel of niet in Zeewolde is opgewekt is niet te herleiden.

De komst van dit soort grote bedrijven juist een goede ontwikkeling. Met de realisatie van het onderstation wordt de teruglevercapaciteit van (zelf opgewekte) groene stroom aan het net vergroot. In het artikel van Vattenfall wordt de verdeling van groene stroom tussen zakelijke en particuliere markt toegelicht.

Tot slot; Het bedrijf zet zich in om zoveel mogelijk nieuwe duurzame energie aan het net toe te voegen. Ongeveer net zoveel als ze jaarlijks verwachten zelf te verbruiken. De duurzame elektriciteit die het verbruik van het datapark ondersteunt, wordt gecontracteerd uit een nieuwe faciliteit. Waar deze locatie komt,weten we niet. Wat we wel zeker weten dat dit niet in Zeewolde is.

b. Acht het college het maatschappelijk verantwoord dat niet de huishoudens in Zeewolde profiteren van deze gesubsidieerde stroom maar een multinational, te meer daar de inwoners wel geconfronteerd worden met wind- en zonneparken.
Het is een misvatting te stellen dat er subsidies naar de stroomgebruiker verdwijnen. Sterker, zij dragen juist bij aan het realiseren van meer groene stroom door de aanschaf van de groencertificaten, waarmee groene stroom gefinancierd wordt.

c. Wat zijn de gevolgen voor de energietransitie in Zeewolde.
Zeewolde is een van de duurzaamste gemeenten van Nederland, in het bijzonder gelet op de energieneutraliteit binnen de gemeente. Dat wil zeggen, in de gemeente Zeewolde wordt, gerelateerd naar het energiegebruik binnen de gemeente, (bijna) net zoveel duurzame energie opgewekt. Met de komst van dit datacenter schiet die verhouding omlaag. Dat botst ogenschijnlijk met de doelstelling van de gemeente om in 2030 200% energieneutraal te zijn. Echter wordt die doelstelling formeel afgezet tegen het energiegebruik binnen de gemeente in 2015, exclusief datacenter Tulip dus.

Dan kun je je nog afvragen of de komst van dit datapark leidt tot een grotere energieopgave op het gebied van duurzame energie. Dat is niet per se zo. Het is aan de gemeente en de regio Flevoland in de Regionale Energiestrategie (RES) om te bepalen wat lokaal/regionaal haar ambities zijn op duurzame energie-opwek. Ook vanuit het Rijk volgt lokaal geen grotere opgave als gevolg van deze bedrijfsvestiging. Wel wordt de nationale opgave om te verduurzamen groter (want het elektriciteitsverbruik groeit met de groei van de IT sector) wat zich op termijn kan vertalen een vraag vanuit het Rijk aan alle RES regio’s om voldoende ambitie te formuleren om de landelijke doelstellingen te behalen.

8. Inleiding: Volgens wethouder Egge-Jan de Jonge zijn de daken van de gebouwen van het datacenter niet geschikt voor het plaatsen van zonnepanelen.

Vraag : Kan het college niet bevorderen dat de daken zo ontworpen worden dat er wel zonnepanelen op geplaatst kunnen worden.
Het is natuurlijk vreemd dat het datacenter wel wil profiteren van de door anderen opgewekte groene stroom, maar zelf niets doet om hieraan een bijdrage te leveren.
De veiligheidsregio heeft aangegeven de plaatsing van zonnepanelen op het dak van het datapark niet veilig te vinden in verband met de overige aanwezige installaties.

Verder is het zo dat het bedrijf zelf zeker een bijdrage gaat leveren. Het bedrijf zet zich in om zoveel mogelijk nieuwe duurzame energie aan het net toe te voegen. Ongeveer net zoveel als ze jaarlijks verwachten zelf te verbruiken. (zie ook antwoord bij vraag 7a)

9. Welke voordelen brengt het vestigen van een dergelijk datacenter voor de gemeenschap Zeewolde, los van de verkoopkosten van de grond en de bouwleges en jaarlijkse OZB.
Naast de directe en indirecte werkgelegenheid is de maatschappelijke betrokkenheid van het bedrijf interessant. Het bedrijf zet zich met sterke community building-programma's in om een positieve rol te spelen in de gemeenschappen rondom hun datacenters; bijvoorbeeld door het ondersteunen van onderwijs op het gebied van wetenschap, technologie, techniek en wiskunde, het aanbieden van jaarlijkse beurzen ter ondersteuning van scholen en van lokale maatschappelijke organisaties zonder winstoogmerk, investeringen in technologie en opleiding voor de meest kwetsbaren in de gemeenschap, waaronder ouderen, kinderen en mensen met een handicap, lokaal vrijwilligerswerk, ondersteuning van gemeenschapsinfrastructuur zoals lokale parken, gemeenschapscentra binnen en buiten, recreatiegebieden en natuurreservaten.

Of zoals ze zelf zeggen; “It should mean something that we are in your backyard.”. Plat vertaald; als inwoner van Zeewolde moet je er voordeel van hebben dat dit bedrijf in Zeewolde is gevestigd.

10. Inleiding: Volgens de wethouders en gedeputeerde biedt de vrijkomende restwarmte een kans voor de regio.
Vraag: kunt u dit uitleggen en wat gaat er met de restwarmte gebeuren.
Op dit moment wordt onderzocht of de restwarmte van het datapark ingezet kan worden bij de verwarming van bedrijven en woningen in Zeewolde en Harderwijk. Technisch is dit zeker mogelijk, we hebben immers al ervaring met een warmtenet in de Polderwijk, maar er moet ook onderzocht worden of de businesscase rendabel is.

11. Inleiding: Het is bekend dat dergelijke datacentra erg veel water gebruiken ter koeling, mede gezien het feit dat de aarde opwarmt en er steeds meer droogteperioden zullen komen met hoge temperaturen.
Vraag : wat betekent dit voor de grondwaterstand in Zeewolde.
Dit heeft geen gevolgen voor de grondwaterstand (zie informatie in de MER).

12. Wat is naar de mening van het college de economische spin-off op de bedrijvigheid in Zeewolde.
De vestiging van het datapark trekt naast allerlei ICT bedrijven, die dicht bij het datacenter willen zitten, ook andere bedrijven aan. Denk bij de spin-off bijvoorbeeld aan toeleveranciers van voeding, hotels, restaurants, bouwgerelateerde bedrijven (in de bouwfase) etc.

13. De gedeputeerde sprak van de "Verstedelijkingsagenda" voor Zuid-Flevoland en het belang van de vestiging van een dergelijk datacenter in Zeewolde voor de regio. Kunt u hier nader op ingaan met name op het belang voor de regio.
Uit de Duurzame verstedelijking van VROM Partijen zijn op zoek naar nieuwe, toekomstbestendige vormen van verstedelijking. In toenemende mate wordt daarbij een beroep gedaan op het gedachtegoed van duurzame ontwikkeling (‘sustainable development’). Lag de aandacht bij duurzame ontwikkeling voorheen vooral op het realiseren van doelen in het landelijk gebied (bijvoorbeeld natuurontwikkeling, kwaliteit van bodem en water, biodiversiteit), op dit moment verschuift de aandacht naar de stedelijke omgeving (energie, consumptie, mobiliteit) (Hajer, 2009).

Eindredactie: Marianne Guldemond