Vanaf januari 2026 betalen inwoners per afvalaanbieding

ZEEWOLDE – Een lager vast tarief en een variabel tarief dat afhankelijk is van hoe vaak iemand een zak restafval in de container gooit: Zeewolde stapt per 1 januari over op een nieuwe methode voor de afvalstoffenheffing. Dat is volgens wethouder Ernst Bron niet alleen nodig om de hoeveelheid restafval omlaag te krijgen, maar het is ook eerlijker voor de inwoners, zo lichtte hij donderdag op een persconferentie toe. En het is hard nodig, in een tijd waarin het verbranden van restafval steeds duurder wordt. 

Bron legt uit waarom voor deze methode is gekozen: “Wie goed afval scheidt, kan goedkoper uit zijn. Mensen met medisch afval kunnen maatwerk krijgen en de kwijtschelding voor lage inkomens blijft bestaan.” Hij benadrukt dat de definitieve beslissing bij de gemeenteraad ligt: “Dit is een voorstel conform de eerder door de raad vastgestelde randvoorwaarden. Het dekt ook de kosten die we maken voor de afvalinzameling,  dus het is een reëel verhaal. Maar de gemeenteraad beslist.”

Sinds het nieuwe beleid is aangekondigd gaan veel vragen van inwoners  over de aanpassing van de ondergrondse containers. De inwerpopening wordt kleiner: van 60 naar 30 liter. “Dat doen we niet om meer geld op te halen,” benadrukte Bron. “De kleinere opening is vooral bedoeld zodat oudere inwoners niet met zware zakken hoeven te sjouwen. En omdat mensen bij goed scheiden van het afval vooraf minder restafval hebben, dus dat past ook beter.”

De wethouder geeft aan dat alleen de opening van de container wordt aangepast, niet de container zelf. De ombouw begint tien november en duurt ongeveer twee weken. “Het bovenste deel wordt vervangen door een inzetstuk. De rest van de container blijft hetzelfde en dus even groot.” Voor de inwoners die net een nieuwe zestig liter prullenbak hebben gekocht, heeft de wethouder ook een tip: “Wellicht kan die zestig liter prullenbak worden gebruikt voor het plastic, metaal & drankverpakkingen afval (PMD-afval).”

Meer duidelijkheid over prullenbakken en hondenpoep

Tijdens de persconferentie kwam ook de vraag over de zwerfafvalzijklepjes aan de zijkant van de containers aan bod. Die zijn bedoeld voor kleine hoeveelheden (zwerf)afval en hondenpoepzakjes. “We zorgen dat die klepjes overal komen, alleen is de opening kleiner gemaakt, zodat er geen grote spullen zoals hele laminaatvloeren meer in passen.” In de openbare ruimte komen verder geen extra prullenbakken. “Dat blijft zoals het is. We willen inwoners vooral stimuleren hun afval zelf weer mee naar huis te nemen.”

Communicatie en informatie

De gemeente zegt veel te doen aan uitleg en voorlichting. Op zeewolde.nl/recycle-tarief staan veelgestelde vragen en informatie over het plan. Er zijn brieven verstuurd, bewonersavonden gehouden en berichten geplaatst in de gemeentelijke krant en op sociale media. “We merken dat zorgvuldige uitleg belangrijk is,” zegt Bron. “Eén woord verkeerd kan al voor misverstanden zorgen.”

Nog dit jaar volgt een campagne samen met afvalbedrijf HVC. Daarbij wordt ook de HVC-app gepromoot. Met die app kunnen inwoners vanaf 1 januari zien hoe vaak ze hun afval hebben aangeboden. Wie geen smartphone heeft, kan bellen met de gemeente om die informatie op te vragen.

Er is ook gekeken naar ervaringen van andere gemeenten met vergelijkbare systemen. “Er zijn heel veel ervaringen hiermee bij andere gemeenten in Nederland. De meerderheid van de gemeentes doet dit al. We hebben die gegevens allemaal bekeken en daaruit blijkt dat het een goede methode is om de hoeveelheid restafval naar beneden te brengen.”

Begrip en weerstand

Volgens de wethouder hoort enige onrust bij een grote verandering. Op sociale media is kritiek, maar hij benadrukt dat het systeem niet is bedoeld om winst te maken. “Het is kostendekkend, we verdienen er niets aan, dat mag ook helemaal niet. Inwoners die het straks heel goed doen, gaan minder betalen dan zonder recycle tarief. De vervuiler betaalt, dat is het eerlijke verhaal.”

Als het gaat om partijen PMD-afval (plastic, metaal, drinkpakken) die worden afgekeurd omdat ze teveel vervuild zijn met restafval, doet Zeewolde het al goed. “Wij hebben 0 procent afkeur op PMD,” legt hij uit. “Al het plastic dat wij scheiden kan gerecycled worden en daar krijgen we een vergoeding voor. In andere gemeentes wordt een groot deel afgekeurd en moet het alsnog verbrand worden, wat kosten met zich meebrengt. Door goed te scheiden aan de voorkant is de kwaliteit van het PMD-afval veel beter en kan alles nuttig gerecycled worden.” Bron benadrukt dat dit een groot voordeel is van het vooraf scheiden van afval, voor het in de container is gegooid: “Gemeentes die werken met een prijsprikkel zien dat de kwaliteit van het PMD-afval hoger is en dat er minder restafval overblijft.”

Verschil tussen één- en meerpersoonshuishoudens

Ook de verschillen tussen één- en meerpersoonshuishoudens worden aangepast. Volgens de gemeente was het oude verschil van ongeveer negentig euro niet goed te verklaren. “Dat was eigenlijk nergens op gebaseerd. Als je echt kijkt naar hoeveel restafval maakt het niet zoveel uit of je in een één-, twee- of driepersoonshuishouden woont. Dan is het ook rechtvaardig om dat gelijk te trekken.”

In de nieuwe opzet betalen alle huishoudens hetzelfde vaste bedrag. Eenpersoonshuishoudens kunnen hun container ongeveer dertien keer per jaar legen om op hetzelfde bedrag uit te komen als zonder recycletarief. Voor meerpersoonshuishoudens ligt dat rond de 63 keer. Bron noemt de aanpassing “rechtvaardig”, omdat meerpersoonshuishoudens in het oude systeem feitelijk meebetaalden aan de kosten van kleinere huishoudens.

De gemeenteraad stelt de definitieve tarieven in december vast. Daarna ontvangen inwoners een brief met de nieuwe bedragen en praktische uitleg over het gebruik van hun afvalpas.

Beelden en montage: Johan de Ruyter
Interview en verslag: Lisette Visser