Herma Diesel van IVN Zeewolde pleit ook voor een natuurlijke aanpak. “In het najaar kun je je tuin opruimen en winterklaar maken, maar vogels en insecten hebben liever een rommelige tuin,” zegt ze. “Daarin vinden zij voedsel en schuilplaatsen. Bij IVN noemen we dat de Levende Tuin.” Volgens haar helpen uitgebloeide planten insecten. “Sommige hebben holle stelen of knoppen waarin bijvoorbeeld de vuurwants kan overwinteren.”
Kansen in de herfst
Marcel en Cora Achterberg van GildenGroen zien de herfst als een kans om de tuin klaar te maken voor de winter. “De tuin hoeft niet meer zo ‘netjes’ als vroeger,” zeggen ze. “Blad mag blijven liggen in de borders. Dat beschermt planten tegen kou, houdt vocht vast en voedt het bodemleven. Alleen van het gazon en de bestrating kun je het beter verwijderen, om vlekken en gladheid te voorkomen. Blad van de eik, laurierkers, rhododendron en coniferen verteerd slecht, dat kun je beter wel verwijderen.”
Volgens de hoveniers is dit ook het ideale moment om nieuwe planten of bloembollen te zetten. “De bodem is nog warm en er valt genoeg regen. Daardoor kunnen planten alvast goed wortelen voor het voorjaar.”
Herma Diesel vult aan dat dit ook goed is voor bijen en vlinders. “Zij vinden in het voorjaar al vroeg voedsel en schuilplekken als de planten gaan bloeien.”
Gazon en onderhoud
Het is verstandig om het gazon een laatste keer te maaien, in de hoogste stand, vertellen de hoveniers. “Bemest je gazon met een organische najaarsmest, om het gazon af te harden voor de winter.” De mest vormt een beschermlaag op het gazon tegen vorst en kou.
Sommige bomen en struiken kun je beter niet meer snoeien in de herfst. “Snoei geen coniferen meer. Sommige bomen en struiken, zoals de walnotenboom, berk en esdoorns, hebben een sterke sapstroom. Die slaan in de herfst hun suikers op in stam en wortels, dus is het beter die nu niet meer te snoeien.”
Ook in het bos is de herfst een druk seizoen
“We zijn met onderhoud bezig, het plantseizoen komt eraan en we organiseren excursies om mensen te laten genieten van de natuur,” vertelt boswachter Rob Koetsier van Staatsbosbeheer. “De herfst is de tijd van zagen, snoeien en planten. Hiermee houden we rekening dat we dus na het broedseizoen aan het werk zijn en dat we klaar zijn voordat het weer losbarst.”
Volgens hem vinden dieren zelf voldoende voedsel in het bos. “Met alle bomen en struiken is dat meestal geen probleem,” zegt hij. “Door wandel- en fietspaden op een bepaalde manier in te richten en te verdelen over het gebied, blijven er genoeg rustige plekken over voor dieren. Onze toegangsregels zorgen ervoor dat mensen en natuur goed samen kunnen gaan.”
Meer leven in de tuin
Vogels, egels en insecten hebben in de herfst vooral beschutting en voedsel nodig. Natuurlijk voedsel is daarbij het belangrijkste. “Laat daarom uitgebloeide bloemen en bladhopen liggen en plant bijvoorbeeld bessenstruiken,” zeggen de hoveniers.
“Als er onvoldoende natuurlijk voedsel beschikbaar is mag bijvoeren natuurlijk ook,” laat de IVN weten. Vooral in de winter of tijdens strenge vorst is dit van belang. “Denk daarbij ook aan voldoende beschikbaar drinkwater.”
Herma vertelt dat egels vooral plekken onder een struik zoeken. “Ze gebruiken gevallen blad om een nest te maken waar zij warm de winter doorbrengen.” Alle dieren willen graag een beschutte plek waar ze warm kunnen blijven met voedsel in de buurt waarvan ze kunnen eten. “Als je de planten in je tuin laat staan en blad laat liggen, geef je ze al veel mogelijkheden.”
Kleine aanpassingen in de tuin, zoals beschutting en natuurlijke voedselbronnen, geven vogels, egels, insecten en andere dieren meer kans om de winter door te komen. Begin vandaag nog in je eigen tuin.
085-0640737