"Er is een basisschool met tien lokalen op het terrein. Dat geeft aan hoe sterk de focus ligt op jonge gezinnen,” zegt Hermans. Daarnaast zijn er voorzieningen getroffen voor jongeren die naar school gaan in Harderwijk en is er ruimte voor begeleide minderjarige nareizigers, meestal broers of zussen van statushouders. "We streven naar een bewonerssamenstelling die past bij een veilige en stabiele omgeving," benadrukt de wethouder.
Overlast: 'Het beeld klopt niet'
Inwoners maken zich soms zorgen over 'groepen mannen' op straat. Volgens Hermans berust die perceptie vaak op verkeerde aannames. "Er zijn elf plekken voor alleenstaande nareizigers – statushouders die wachten op hereniging met hun familie. Het gaat hierbij niet om nieuwe asielzoekers en zeker niet om overlastgevers. Het zien van vijf mannen die samen lopen betekent nog niet meteen dat er sprake is van een incident."
Als we de cijfers mogen geloven, is de ervaren overlast minimaal. Een bewoner meldt bijvoorbeeld: "Ik woon op de route naar het AZC en ervaar eigenlijk geen overlast. De bewoners van het naastgelegen centrum veroorzaken meer problemen."
De redactie van LOZ heeft het COA om officiële cijfers gevraagd via een informatieverzoek. Ondanks eerdere toezeggingen zijn deze cijfers tot op heden nog niet ontvangen. Ook heeft de redactie cijfers opgevraagd bij de Politie Midden-Nederland; deze worden binnenkort verwacht.
Draagvlak is er, maar beperkt zichtbaar
De participatie rondom het besluit tot verlenging was kleinschalig maar inhoudelijk sterk. Hermans: "We hebben 218 adressen in Zeewolde benaderd. Er zijn gesprekken geweest met recreatieondernemers en bedrijven op Trekkersveld en het Horsterparc. Niet iedereen was aanwezig bij deze bijeenkomsten, wat op zichzelf ook een indicatie kan zijn. Er heerst in ieder geval geen breed negatief sentiment."
Uit de evaluatie komt een genuanceerd beeld naar voren. Veel inwoners vinden het belangrijk om vluchtelingen te helpen, mits het om echte noodsituaties gaat. De gekozen bewonerssamenstelling – gezinnen en kinderen – wordt ervaren als rustig en passend. Hoewel het contact tussen inwoners en bewoners beperkt is, verlopen ontmoetingen tijdens open dagen of vrijwilligerswerk vaak positief.
"In een tijd waarin het landelijke debat over asielopvang vaak scherp gevoerd wordt, biedt Zeewolde een alternatief: een dorp waar opvang niet automatisch tot verdeeldheid leidt, mits er transparantie en wederzijds respect zijn."
Huisvesting: de doorstroom knelt
Hoewel het AZC in Zeewolde goed functioneert, stagneert de doorstroom. Veel statushouders verblijven noodgedwongen langer in het AZC, omdat er onvoldoende woningen beschikbaar zijn. Dit probleem raakt overigens ook jongeren uit Zeewolde zelf. Toch benadrukt Hermans dat de AZC-bewoners uiteindelijk verspreid worden over heel Nederland. "Ze blijven niet allemaal in Zeewolde. Maar de huisvestingsvraag blijft nijpend. We hebben statushouders die hier werken en wiens kinderen naar school gaan. Zij moeten straks opnieuw verhuizen en elders weer helemaal opnieuw beginnen, wat integratie juist lastiger maakt."
Vooruitblik: investeren in kwaliteit
Met het verlengen van de overeenkomst wordt ook geïnvesteerd in de toekomst van het AZC. "De huidige gebouwen zijn twintig jaar oud. Het COA heeft plannen om te vernieuwen en betere huisvesting aan te bieden volgens moderne maatstaven," vertelt Hermans. De gemeente levert hierbij ondersteuning met vergunningen en voorzieningen, gesteund door het Rijk en het COA via het Faciliteitenbesluit.
Conclusie
De verlenging van de bestuursovereenkomst met het COA toont aan dat het AZC in Zeewolde stabiel functioneert binnen heldere kaders. De gekozen samenstelling van bewoners, met veel gezinnen en kinderen, draagt bij aan het draagvlak binnen de lokale gemeenschap. Toch blijft het essentieel om inwoners goed te informeren, eventuele misverstanden op te helderen en ruimte te bieden voor vragen en zorgen. Wethouder Helmut Hermans vat het helder samen: "Iedereen met opmerkingen of klachten kan terecht op onze website. Maar ook positieve verhalen verdienen het om gehoord te worden."