“Er wordt veel van onze bedrijven gestolen door georganiseerde bendes.” Het is een breed gedeelde zorg. Diefstal van GPS-systemen, inbraken in loodsen, drugsgerelateerde criminaliteit en ondermijning. Boeren worden regelmatig benaderd om hun schuren te verhuren voor illegale doeleinden. Dat is geen abstract probleem: op de dag van de bijeenkomst werd autobedrijf Jedi gesloten in verband met een onderzoek naar ondermijning.
Gevaarlijke situaties
Ook de verkeersveiligheid leeft sterk onder bewoners. Veel landwegen zijn smal en de bermen zacht en onbetrouwbaar. “Hier trek je de sporen letterlijk door de klei,” vertelde een omwonende. Kinderen fietsen soms zestien kilometer naar school en worden onderweg regelmatig geconfronteerd met gevaarlijke situaties. Het asfalt is glad door de klei, passerende vrachtwagens en trekkers – die amper ruimte hebben om uit te wijken - rijden rakelings langs.
Toch was de avond geen klaagzang, integendeel. Bewoners kwamen met concrete oplossingen: camera’s bij uitvalswegen om criminelen op te sporen, meer bermonderhoud in plaats van meer passeerplekken, reflectoren om die beter te markeren en informatieborden of banners om bijvoorbeeld te informeren over de oogsttijd. Op grote vellen papier schreven inwoners ideeën op, die raadsleden letterlijk mee naar huis nemen. Over die zorgen en ideeën werd vervolgens doorgepraat tijdens een reeks stellingen aan het eind van de avond – het moment waarop de tongen echt goed loskwamen.
Tussen wens en realiteit
“Speciale camera’s die kentekens lezen bij uitvalswegen? Daarmee kom je er niet, het is weggegooid geld,” stelde een bewoner nuchter. “De criminelen zijn professioneel genoeg om hierop iets te bedenken.” Raadslid Theun Schaaf (Leefbaar Zeewolde) gaf aan dat de wens er wel is, maar dat er praktische en juridische haken en ogen aan kleven “we willen wel, maar kunnen niet”. Een andere aanwezige vond dat inwoners ook kunnen leren signalen van ondermijning te herkennen: “Open houding en alertheid kunnen preventief werken. Je moet niet meteen camera’s aanschaffen.”
Ook het functioneren van politie en handhaving kwam aan bod. “We hebben hier nog nooit een rechercheur gezien,” stelde een van de inwoners die langzaamaan moedeloos werd van de aangiftes die ze heeft gedaan waar volgens haar niets mee wordt gedaan. Een aanwezige, die zelf zeventien jaar bij de politie heeft gewerkt, gaf aan dat er 1.700 agenten tekort zijn in Nederland. “Er zijn meer mensen nodig.” Raadslid Evert Ekker (Leefbaar Zeewolde) pleitte ervoor om de politie ‘slimmer’ te maken.
Verkeer: van frustratie naar creativiteit
Ook de discussie over verkeersveiligheid bracht uiteenlopende perspectieven naar voren. Sommigen pleitten voor meer passeerplekken, anderen vonden juist dat de gemeente zich beter kon richten op onderhoud van de bermen. “Die kuilen vullen, dát zou al helpen”, aldus een moeder. “Ik heb al meerdere gevallen kinderen van de weg geplukt.” Waarbij een omwonende aangaf dat de gemeente zelf de bermen niet hoeft bij te houden. “Dat kan de gemeente niet, dat doen wij als boeren zelf al”
Een opvallend voorstel kwam van een bewoner die subsidie voor reflecterende kattenogen, om de passeerplekken beter te markeren, wilde aanvragen via het Windfonds. Waarbij hij de kritische noot richting de gemeente plaatste dat het geld uit het fonds niet, zoals bedoeld, aan het buitengebied wordt besteed, maar in de gemeentebegroting is terechtgekomen. Waarbij iemand anders nog de kritische kanttekening plaatste dat het soms wel erg ingewikkeld is om zaken geregeld te krijgen bij de verschillende overheden: “Ik ben boer, geen subsidieaanvrager. Ik wil geen ambtenaar worden op mijn eigen erf.”
Het voorstel om álle wegen in het buitengebied tot fietsstraten te maken – waarbij de auto 'te gast' is – leidde tot kritische geluiden én een lach in de zaal. Raadslid Arjan Kremer (ChristenUnie) merkte op dat dit het dagelijkse werk van boeren behoorlijk zou belemmeren. “En met allemaal laadpalen voor elektrische fietsen komen we er ook niet om aardappelen te rooien,” voegde hij eraan toe. Een inwoner grapte dat de wegen in het buitengebied toch al net zo breed zijn als fietsstraten, wat op instemmend gelach kon rekenen.
Ondanks een kritische noot her en der was er vooral veel waardering voor het gesprek zélf. “De komst van de raadsleden wordt echt gewaardeerd,” aldus een omwonende die verbinding ervaarde tijdens de avond. “Ik maak me graag hard voor de democratie”, aldus een andere deelnemer van de avond die aanvulde dat hij, als hij goed geland is in de omgeving, ook overweegt om politiek actief te worden.
Opvallende uitsmijter
Theun Schaaf (Leefbaar Zeewolde) sprak tijdens de afsluiting zijn waardering uit: “Ik heb ideeën gehoord die echt kunnen helpen bij verkeersveiligheid.” Ook raadslid Bouwe van der Weide (CDA) was onder de indruk: “Je merkt dat inwoners zich onveilig voelen. Dat ze in hun eigen schuur worden bestolen. Dat komt binnen.”
De avond eindigde met een opvallende uitsmijter van een bewoner: “Het verbaast me dat het niet is gegaan over boeren die hun schuren verhuren voor wiet en xtc. De waarde van onze gebouwen daalt, maar de OZB stijgt. Dan voel je je gedwongen om naar andere inkomstenbronnen te zoeken.” Een openhartige opmerking die de complexiteit van het buitengebied nog maar eens onderstreepte.
Raadswerkgroepvoorzitter Betty van den Braber sloot af met de boodschap dat de avond niet vrijblijvend is geweest: “Er wordt geëvalueerd, en het is niet zo dat we hier niets mee doen. Dit heeft me de ogen geopend over de impact van criminaliteit en dat je je niet veilig voelt in je eigen woning. Over de OZB beloven we niets, maar we doen er wel wat mee.” Op 22 mei bespreekt de gemeenteraad in een beeldvormende vergadering de opbrengst van deze avond.
085-0640737