Vooraf schatten de internisten in welke patiënten met chemotherapie een verhoogd risico op hartschade lopen. De cardiologen maken vervolgens om de zoveel maanden een echo. “Hoe vaak hangt af van het risico dat de patiënt loopt”, vertelt cardioloog Ferry Alsemgeest. “Dit heeft te maken met de soort chemotherapie en risicofactoren van de patiënt zelf; bijvoorbeeld hoge bloeddruk of suikerziekte. Niet iedereen die chemotherapie krijgt, hoeven we dus extra in de gaten te houden.”
Moderne techniek
Het actief screenen gaat via een moderne echotechniek (3D echo en speckletracking/strain) en vindt sinds vorig jaar al plaats in Harderwijk. Door de overname van het ziekenhuis in Lelystad is deze vooruitlopende screening en behandeling nu ook in het ziekenhuis in Lelystad mogelijk. De cardiologen maken voor de start met chemotherapie een echo van het hart. Deze herhalen zij met regelmaat. Door iedere echo te vergelijken met de eerste echo is het mogelijk om vroegtijdig te signaleren dat het hart moeilijkheden ondervindt van de chemotherapie, zelfs nog voordat een eventuele pompfunctievermindering optreedt.
Betere uitkomst
Actief screenen leidt tot een betere uitkomst voor patiënten die chemotherapie krijgen. “We kunnen snel ingrijpen doordat we al vroeg ontdekken dat er hartschade ontstaat”, aldus Alsemgeest. “Het gevolg is minder schade aan het hart. Vroeger gebeurde het dat mensen genazen van de kanker maar dan geen goed werkend hart meer hadden. Dat proberen we nu zo veel mogelijk te voorkomen. De overlevingskansen stijgen hierdoor.”
De artsen starten snel met beschermende en herstellende medicatie als de pompfunctie achteruit gaat door de chemotherapie. “Hoe eerder hoe groter de kans op herstel”, legt Alsemgeest uit. “Ook kan de dosis of het schema van de chemotherapie aangepast worden of kunnen we besluiten om een andere soort chemotherapie te kiezen. Deze maatregelen beperken eventuele schade aan het hart.”
St Jansdal is met deze polikliniek een voorloper binnen Nederland. Slechts enkele grote vooraanstaande hartcentra (zoals het UMC Utrecht, St Antonius in Nieuwegein en het Amphia in Breda) bieden een soortgelijke polikliniek aan.